AJANDA

Bu düzen böyle mi gidecek:

Pireler filleri yutacak?

NHKM Bahçe’de yazlık sinema başlıyor!

2019 yaz aylarında bahçemizde göstereceğimiz filmlerle, giderek ısınan havalar ve gündemler içinde, hep birlikte film izlemenin keyfine davet ediyoruz.

Aklımızda şu soru var: Memleket nereye gidiyor?

İstedik ki, memleket nereden geliyor, buna da bakalım… Gösterimlerimizde, memleketimizin son altmış yılında göz atmayı hedefliyoruz: Çeşitli tarihsel kesitlere sıçrayarak, bunca yıldır memlekette yaşananların ortak bir karakter taşıyıp taşımadığını; içinde yaşadığımız düzenin, kadını ve erkeğiyle, genci ve yaşlısıyla, mavi ve beyaz yakalısıyla işçileri, köylüleri, aydınları nasıl bir karanlığa çekmeye çalıştığını ve aslında nasıl bir mücadeleye çağırdığını anlamak, tartışmaya açmak istiyoruz.

1950 seçimlerinden bu yana, bu memleket hakkında tartışma götürmeyecek temel olgulardan ikisini şöyle ifade edebiliriz: O tarihten bu yana memleketi hep sağcılar yönetti. O tarihten bu yana memleketin tarihi, kapitalistleşmenin, emperyalizme giderek daha çok bağlanmanın ve sermaye sınıfının giderek azgınlaşan sömürüsünün de tarihidir aynı zamanda. Orhan Veli’den ödünç

alarak başlığa koyduğumuz ifadeyle bizim “Bu düzen” dediğimiz, budur: Sermaye düzenidir.

Bu gerçeklerle ne yapacağız peki? Bu bilgiler neden önemli?

Çünkü bu memlekette yaşamak, yurttaşlarına yanıtlanmayı bekleyen şu tür sorular dayatıyor daima:

Bu memleketi kim yönetiyor: Biz yönetimde söz sahibi miyiz, değil miyiz? Memleketimiz ne halde: batıyor mu, kurtuluyor mu? Bu memleket “adam” olur mu: Memleketten umudu keselim mi, umutlanalım mı?

2019 yaz aylarında bu sorular yazın sıcağına eşlik ediyor, yakıcı hale geliyor. Memleketin kolay yoldan kurtuluvereceğini zannedenlerle memleketi karanlığa boğanlar, geleceğimizi çalıyorlar aslında. Her şey değişiyor, diyenlerin ardından görüyoruz ki, altmış yıldır, neredeyse hiçbir şey değişmiyor, hatta tersine, değişim, adeta geriye doğru işliyor!

Emekçi halkımız, işçi sınıfı örgütsüz; örgütsüz olduğu için güçsüz durumda ve işçi sınıfı güçsüz olunca sermaye sınıfının borusu ötüyor: Bu düzen, azıcık sıkıştı mı, krize girdi mi, değişik renklere ve giysilere bürünüp, emekçileri, eşitlikten, aydınlıktan, özgürlükten, kardeşlikten yana olanları yeni bir cendereye alıyor. Bazen yobazın ve gericiliğin karanlığı, bazen popüler kültürün ışıltısı, bazen demokrasi ninnileri, bazen emperyal rüyalar, bu yurdun namuslu, çalışkan, yiğit insanlarını boğuyor ki düzen aynen sürsün…

Derlediğimiz filmler için de birkaç not düşelim:

Bu ülkenin sinema tarihinde memleketin gidişatının şu ya da bu kesitini ele alan, yaşama kavgasındaki insanı anlatan pek çok değerli film var. Bu sayıca hiç de az olmayan filmleri bütünüyle göstermemiz elbette olanaksız olduğundan, bir seçki hazırladık: “dağıtım tekellerinin el koyduğu” filmlerden ziyade, filmlerini bizlerle paylaşan yönetmen ve yapımcı dostlarımızın filmlerinden oluşturduk bu temsili seçkiyi. Dostlarımızın paylaştığı ama takvim sınırı nedeniyle dahil edemediğimiz başka çok sayıda film de var elbette. Onları da önümüzdeki aylarda paylaşacağız.

Bu gösterimlerle, bir de şuna işaret etmek istiyoruz: Tarık Akan’dan Zeki Ökten’e, Yılmaz Güney’den Tuncel Kurtiz’e, Selçuk Uluergüven’e, İhsan Yüce’den Yaman Okay’a, Onat Kutlar’dan Ömer Kavur’a, Kemal Sunal’a, Ayşen Gruda’ya kadar, nice önemli sinemacının, oyuncunun, sinema emekçisinin, aydının, memleketin halini kayda aldıklarını, belleğimizi oluşturmaya yardımcı olduklarını, sorularımıza derinlik ve renk kattıklarını da bir kez daha görüyor ve yitirdiğimiz bu değerlerimizin hepsine sevgi ve şükranlarımızı da sunuyoruz.

Son olarak şunu da söyleyelim: “Bu düzen böyle mi gidecek?” sorusu bizce yanıtsız değil. Memleketin tarihi de, güncelliği de gösteriyor ki, gidişata pabuç bırakmayan, boyun eğmeyenler her zaman yüzünü gösteriyor, kolları sıvıyor, yan yana gelmeye başlıyor. Bu düzen böyle gitmeyecek! “Kesin bilgi” budur.

2019 yazında, sizleri davetimiz, bu umudu büyütmek içindir.

Gösterilecek Filmler:

• Şellale, Semir Aslanyürek (2001) – 11 Temmuz Perşembe, 21.00
• Zengin Mutfağı, Başar Sabuncu (1988) – 18 Temmuz Perşembe, 21.00
• Umut, Yılmaz Güney (1970) – 25 Temmuz Perşembe, 21.00
• Yusuf ile Kenan, Ömer Kavur (1979) – 01 Ağustos Perşembe, 21.00
• Çöpçüler Kralı, Zeki Ökten (1978) – 08 Ağustos Perşembe, 21.00
• Sürü, Zeki Ökten (1979) – 15 Ağustos Perşembe, 21.00
• Babam Askerde, Handan İpekçi (1995) – 20 Ağustos Salı, 21.00
• Takva, Özer Kızıltan (2006) – 22 Ağustos Perşembe, 21.00
• Bornova Bornova, İnan Temelkuran (2009) – 27 Ağustos Salı, 21.00
• Çoğunluk, Seren Yüce (2010) – 29 Ağustos Perşembe, 21.00

(Filmlerini NHKM Bahçe’deki gösterimler için paylaşan yönetmen dostlarımız Semir Aslanyürek’e, Handan İpekçi’ye, Özer Kızıltan’a, İnan Temelkuran’a, Seren Yüce’ye, ayrıca Fatoş Güney ve Güney Filmcilik’e, Ferdi Eğilmez ve Arzu Film’e, bu paylaşımları için teşekkür ederiz.)